Van de buitenkant is het alsof Datacenter Groningen zo goed mogelijk zijn best doet anoniem te blijven. Het pand in Zuidbroek is een flinke vierkante doos, dicht aan drie kanten en met een glazen pui aan de voorzijde. Geen naam op de gevel of vlag aan een mast met daarop de naam van het bedrijf. Een stevig hek, beveiligd met schrikdraad omzoomt het pand waar camera’s ongewenste bezoekers onmiddellijk in de gaten hebben.

Bedrijfskritisch
Geen wonder dat de zaak scherp wordt beveiligd. Binnen staat het vol met bedrijfskritische apparatuur en worden terrabytes aan gevoelige gegevens opgeslagen van bedrijven, zorgorganisaties of gemeenten. Allerlei partijen hebben er hun website draaien. ‘Zie het maar als het elektronisch brein en geheugen van de maatschappij’, zegt Andrew van der Haar, directeur van Datacenter Groningen.

Zoemen en blazen
Open een app op de telefoon en er gaat een server in een datacenter aan de slag. ‘Ga je het internet op, dan is dit waar het allemaal gebeurt’, zegt Van der Haar in de serverruimte, gevuld met lange rijen luid zoemende en driftig blazende rekenapparaten, die evenveel stroom gebruiken als een dorp met tweeduizend woningen.

Google
Gaat het over datacenters, dan gaat al snel over Google in de Eemshaven. Dat is logisch, maar van meer betekenis voor het regionale en inmiddels ook het nationale bedrijfsleven zijn de andere datahotels, zoals Datacenter Groningen bijvoorbeeld.

Buiten Amsterdam zien we snelle toename datacentercapaciteit

Uitbouwen
Het Datacenter Groningen lift mee op de groeiexplosie van de sector. Van der Haar zag de omvang van de verhuurde serveerruimte in Datacenter Groningen jaarlijks met een procent of twintig toenemen. ‘En we zijn ingericht op verdere groei. De grond hiernaast hebben we gereserveerd en achter kunnen we uitbouwen.’

Beveiligde omgeving
De stijgende vraag naar ruimte in datahotels heeft alles te maken met onze behoefte om steeds meer op te slaan. En dat wat we opslaan, willen we ook steeds langer bewaren. Dat geldt voor particulieren met hun groeiende stapel digitale foto’s, maar zeker ook voor bedrijven. Die bieden steeds meer clouddiensten aan, die in de datacenters draaien. En ze kiezen er ook steeds vaker voor, hun servers niet onder eigen dak te laten draaien maar in de veelal beter beveiligde omgeving van een datacenter.

Datacenterland
‘Nederland kan met recht datacenterland worden genoemd’, zegt Stijn Grove, directeur van de Dutch Datacenter Association. In de afgelopen vijf jaar is bijvoorbeeld in Amsterdam de vloeroppervlakte van datacenters verdubbeld. Wereldwijd staat de stad op de tweede plek in de ranglijst voor dataserverruimte, waarmee ons land volgens Grove ‘goud in handen heeft’.

Knooppunt
Zijn positie heeft Nederland vooral te danken aan de centrale plek tussen alle belangrijke Europese landen en de aansluiting op de transatlantische datakabels met het daaraan gekoppelde Europese internetknoopunt AMS-IX. ‘Ook buiten Amsterdam zien we een snelle groei in de datacentercapaciteit. Groningen neemt daar een opvallende plek in’, zegt Grove.

We waren een van de pioniers

Schaarse energie
Groeikansen voor Groningen ziet Grove allereerst in wat hij noemt de ‘hyperscalers’ zoals Google, die ruimte, (groene) energiezekerheid en aansluiting op overzeese internetkabels willen. Voorzieningen die allemaal rond de Eemshaven voorhanden zijn. Kans op vestiging van een met Google vergelijkbare partij is er zeker, stelt Grove. ‘Ik zie een toenemende interesse. Mede omdat in een concurrerend land als Ierland de energie schaars aan het worden is.’

Meppel en Leeuwarden
Bij de datahotels in en om de stad Groningen voorspelt Grove een jaarlijkse groei tussen zeven en negen procent. Deze datacenters verhuren vooral capaciteit aan andere bedrijven. ‘Dat betekent dat er om de paar jaar een nieuw datacenter gebouwd zal worden’, voorziet hij. Groningen telt er nu een stuk of acht (zie het lijstje verderop). Grove schaart Groningen – na Amsterdam – in het rijtje Eindhoven en Rotterdam. Buiten Groningen zijn in het Noorden alleen in Meppel en Leeuwarden datacenters te vinden.

Concentratie
Datacenter Groningen in Zuidbroek opende de deuren in 2011. ‘We waren een van de pioniers’, aldus directeur Andrew van der Haar. De opvallende concentratie van datacenterbedrijven in Groningen heeft volgens hem veel te maken met aanwezigheid van de Hanzehogeschool, de Rijksuniversiteit Groningen en het UMCG. Die laatste tw ee hebben niet alleen hun eigen datacenters, waar ook andere partijen gebruik van maken. Vanuit die kennisinstellingen ontstaan ict-bedrijven, app-bouwers en startups die behoefte hebben aan data-opslag en servercapaciteit. Zo ontstaat er een cultuur die ook weer andere ict-bedrijven trekt, IBM bijvoorbeeld.

Steeds meer bedrijven willen data opslaan in een professionele omgeving

Backup
‘Zuidbroek bleek voor ons een goede plek, zo dicht bij de ict-bedrijven in de stad’, legt Van der Haar uit. ‘En we zitten precies op het punt waar een glasvezelkabel vanuit Denemarken passeert. Het signaal dat erdoorheen gaat versterken we hier.’
Van der Haar signaleert dat bedrijven vanuit de Randstad steeds vaker buiten die regio op zoek gaan naar datahotels omdat hun backup daar veiliger is. ‘Stroomstoringen in Amsterdam hebben bedrijven aan het denken gezet. Die energiezekerheid is iets waar Groningen wel eens flink profijt van zou kunnen trekken’, denkt van der Haar.

Drempel
Toch moeten veel bedrijven nog een drempel over voordat ze beslissen hun data te laten beheren door een externe partij. Richard Kaak van Zentrys, het bedrijf dat het beheer doet van de TCN Datahotels in de Eemshaven en op Zernike Campus in Groningen: ‘Hier heeft tachtig procent van alle bedrijven de data nog in de eigen kantooromgeving staan en twintig procent heeft het beheer uitbesteed. In de VS is dat precies andersom, vooral vanwege het onbetrouwbare stroomnet in dat land’.

Archiefkast
‘Steeds meer bedrijven beseffen dat ze data moet opslaan in een professionele omgeving’, verklaart Kaak. ‘Ook de accountant vraagt steeds vaker hoe data worden bewaard en hoe de beveiliging is geregeld. Een server in een archiefkast is echt niet meer van deze tijd.’

Datahotels in Groningen
– Data Hotel Groningen, Zernike Campus, eigenaar: TCN
– Data Hotel Eemshaven, eigenaar: TCN
– Datacenter Groningen, bedrijventerrein Gouden Driehoek, Zuidbroek
– NL DC, bedrijventerrein Westpoort. Eigenaar KPN heeft hier zes datacenters ondergebracht
– Bytesnet Datacenter, Groningen
– Datacenters RUG: Smitsborg op Zernike Campus, RUG Rekenhal, Zernike Campus en een datacentrum op bedrijventerrein Eemspoort.
– Datacenter UMCG, Eemspoort (gedeeld met de RUG)
– Google, Eemshaven